VOS

Vluchtige organische stoffen (VOS'en) zijn een grote familie stoffen, die van natuurlijke of menselijke oorsprong kunnen zijn. Dikwijls ook aangeduid als VOC's naar het Engelse volatile organic compounds.
Ze bestaan altijd uit het element koolstof en andere elementen, zoals waterstof, zuurstof, zwavel enz. Ze zijn gemakkelijk in gasvorm te vinden in de atmosfeer, waardoor ze zich tamelijk ver van hun plaats van emissie kunnen verspreiden.

De belangrijkste bron van vluchtige organische stoffen is van natuurlijke oorsprong (85%). Verschillende soorten planten geven dergelijke verbindingen af. Een voorbeeld hiervan is terpeen dat met name door naaldbomen wordt afgegeven.

Onder de VOS'en rekenen we ondermeer de toluenen, benzenen, xylenen en formaldehyde.
Ze zijn in heel veel bouwmaterialen aanwezig: • verf, • lijm en stopverf, • lijm voor de assemblage van diverse panelen (multiplex, melamine of partikels), bv. OSB, MDF • pleister, • isolatieschuim • losse en vaste tapijten, en andere soepele, plastic vloerbekledingen * vernissen, vitrificatieproducten, was, oliën voor de behandeling van hout, behandeld hout enz.

Ze zijn eveneens aanwezig in tal van veelgebruikte producten, zoals ontsmettingsproducten, onderhoudsproducten of deodoranten. Ook het wegverkeer is verantwoordelijk voor de uitstoot van vluchtige organische stoffen.

VOS'en zijn gerelateerd aan een aantal milieuproblemen, waaronder klimaatverandering, (zomer)smog en verzuring. Verder is van sommige van deze stoffen bekend dat zij schadelijke effecten op de menselijke gezondheid kunnen hebben.
Om het ontstaan van de VOS'en door menselijk handelen te beperken. werden internationale verdragen afgesloten. De meeste Europese landen, de Verenigde Staten en Canada hebben in 1991 in Genève het protocol inzake de vermindering van VOS-emissies getekend, onder het verdrag inzake grensoverschrijdende luchtverontreiniging. In 1999 zijn deze afspraken aangescherpt tijdens een conferentie in Göteborg, met specifieke nationale emissieplafonds. Deze plafonds zijn bindend voor alle lidstaten van de Europese Unie bindend.